Παγκόσμια Ημέρα κατά του Καρκίνου | 4/2/2024
«Ο καρκίνος είναι μόνο ένα κεφάλαιο στη ζωή, όχι ολόκληρη η ιστορία».
Joe Wasser
Ο καρκίνος είναι μια λέξη που μας τρομάζει. Είναι ένας αντίπαλος που δεν γνωρίζει σύνορα, επηρεάζοντας ζωές σε διάφορες ηπείρους και πολιτισμούς. Ωστόσο, μέσα σε αυτήν την πρόκληση βρίσκεται η συλλογική μας δύναμη. Η δύναμη να ευαισθητοποιήσουμε, να εκπαιδεύσουμε και να πυροδοτήσουμε την ελπίδα.
Ας θυμόμαστε ότι η γνώση είναι το μεγαλύτερο όπλο μας. Κατανοώντας τους κινδύνους, προωθώντας την πρόληψη και υποστηρίζοντας την έγκαιρη διάγνωση, μπορούμε να κάνουμε τη διαφορά. Κάθε βήμα που κάνουμε, κάθε συζήτηση, συμβάλλει σε έναν κόσμο όπου ο καρκίνος δεν είναι μια σιωπηλή απειλή, αλλά μια μάχη που αντιμετωπίζουμε κατά μέτωπο.
Τα στατιστικά στοιχεία συγκλονίζουν. Σήμερα, οι κακοήθεις νεοπλασίες αποτελούν τη 2η αιτία θανάτου στις ανεπτυγμένες βιομηχανικά χώρες, μετά τα καρδιαγγειακά νοσήματα, ενώ το 2023, περίπου 9,7 εκατομμύρια άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους από καρκίνο σε όλο τον κόσμο.
Σίγουρα αξίζει να σημειωθεί ότι υπάρχει πρόοδος και τα ποσοστά θνησιμότητας από καρκίνο έχουν μειωθεί, καθώς νέες θεραπείες έρχονται στο προσκήνιο. Για παράδειγμα, η συχνότητα του καρκίνου του τραχήλου της μήτρας μειώθηκε σημαντικά λόγω του εμβολίου για τον ιό των ανθρώπινων θηλωμάτων (HPV), αναδεικνύοντας την πρόληψη ως μια ισχυρή στρατηγική.
Η στρατηγική πρόληψης πρέπει να αφορά όλα τα περιβάλλοντα δυνητικής έκθεσης σε καρκινογόνους παράγοντες.
Η επαγγελματική έκθεση σε καρκινογόνους βλαπτικούς παράγοντες ευθύνεται για ένα σημαντικό αριθμό περιπτώσεων καρκίνου. Οι καρκινογόνοι παράγοντες του εργασιακού περιβάλλοντος μπορεί να είναι:
- Φυσικοί παράγοντες (ακτινοβολίες)
- Χημικοί παράγοντες (χημικές ενώσεις) αλλά και
- Βιολογικοί παράγοντες ( π.χ. οι ιός ηπατίτιδας Β και C)
Η ταξινόμηση των παραγόντων σε σχέση με την καρκινογενετική τους ικανότητα σύμφωνα με τη Διεθνή Υπηρεσία για την έρευνα του καρκίνου (IARC) έχει ως εξής:
- Ομάδα 1: Επιβεβαιωμένα καρκινιγόνα για τον άνθρωπο
Παραδείγματα: αμίαντος, βενζόλιο, χρώμιο, κάδμιο
Παραγωγικές διαδικασίες: Σε βαφεία - Ομάδα 2 Α: Ο παράγοντας είναι πιθανά καρκινογόνος για τον άνθρωπο
Παραδείγματα: ακρυλαμίδιο, ανόργανες ενώσεις του μολύβδου
Παραγωγικές διαδικασίες : Σε διυλιστήρια πετρελαίου - Ομάδα 2 Β: Ο παράγοντας είναι δυνητικά καρκινογόνος για τον άνθρωπο
Παράδειγματα: κοβάλτιο, τρισθενές χρώμιο
Παραγωγικές διαδικασίες : Σε στεγνοκαθαριστήρια - Ομάδα 3: Ο παράγοντας είναι πιθανώς μη καρκινογόνος για τον άνθρωπο
Παράδειγμα: χλωριωμένο πόσιμο νερό, σκόνη άνθρακα - Ομάδα 4: Ο παράγων δεν έχει ταξινομηθεί σε σχέση με την καρκινογενετικότητά του στον άνθρωπο
Στο εργασιακό περιβάλλον, οι εργοδότες οφείλουν να εναρμονίζονται με τη νομοθεσία της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ), να λαμβάνουν αυστηρά μέτρα για την εξάλειψη της έκθεσης ή, όπου αυτό δεν είναι εφικτό, την αυστηρή υποκατάσταση, διατήρηση του καρκινογόνου παράγοντα σε ένα κλειστό σύστημα, καταγραφή της έκθεσης των εργαζομένων και αυστηρές απαιτήσεις για πληροφόρηση και τεκμηρίωση, με στόχο την πρόληψη των επιβλαβών επιπτώσεων των καρκινογόνων ουσιών. Αναμφίβολα επιβάλλεται η κατάλληλη ενημέρωση και συνεχής εκπαίδευση των εργαζομένων στην ασφαλή διαχείριση των καρκινογόνων ουσιών, στην εφαρμογή μέτρων συλλογικής προστασίας και ατομικής υγιεινής. Και τέλος, είναι απαραίτητο να τηρείται η αναγκαία ιατρική παρακολούθηση της υγείας των εργαζομένων, αλλά και να διατηρείται αρχείο με κατάλογο των εκτιθέμενων εργαζομένων και των ατομικών ιατρικών φακέλων.
Όλες οι λεπτομερείς διατάξεις για τη διαχείριση των καρκινογόνων παραγόντων στο πλαίσιο της επαγγελματικής ασφάλειας και υγείας (ΕΑΥ) ορίζονται στις εθνικές κανονιστικές ρυθμίσεις από την εθνική νομοθεσία και απευθύνονται προς κάθε ενδιαφερόμενο, προς αποσαφήνιση των προβλέψεων και των σχετικών απαιτήσεων.
Ν. 3850/2010 (ΦΕΚ 84/Α` 2.6.2010) Κύρωση του κώδικα νόμων για την υγεία και την ασφάλεια των εργαζομένων
Π.Δ. 338/2001 (ΦΕΚ 227/Α` 9.10.2001) Προστασίας της υγείας και ασφαλείας των εργαζομένων κατά την εργασία από κινδύνους οφειλόμενους σε χημικούς παράγοντες
Ας συνεχίσουμε να μιλάμε για τον καρκίνο, να μοιραζόμαστε ιστορίες ανθεκτικότητας και να υποστηρίζουμε ο ένας τον άλλον. Μαζί, μπορούμε να μειώσουμε τον αριθμό του καρκίνου, ένα βήμα τη φορά.
Ας σταθούμε ενωμένοι, με ακλόνητη αποφασιστικότητα και αισιοδοξία.
Βιβλιογραφία:
- Global Cancer Facts & Figures. https://www.cancer.org/research/cancer-facts-statistics/global.html.
- European Agency for Safety & Health at Work - Information, Statistics, Legislation and Risk Assessment Tools. https://osha.europa.eu/en.
