Διεθνής ημέρα ευαισθητοποίησης για τον θόρυβο: 26/4/2023

Την τελευταία Τετάρτη του Απριλίου κάθε έτους (26.04.2023) γιορτάζεται η Παγκόσμια Ημέρα Ευαισθητοποίησης κατά του Θορύβου (International Noise Awareness Day - INAD). Πρόκειται για μια παγκόσμια εκστρατεία που ιδρύθηκε το 1996 από το Κέντρο Ακοής και Επικοινωνίας (Center for Hearing and Communication - CHC), με στόχο την ευαισθητοποίηση του θορύβου για την ευημερία και την υγεία των ανθρώπων. Ο θόρυβος επηρεάζει τους ανθρώπους με πολλούς τρόπους. Μόνο όμως η κώφωση και η ενόχληση από τον θόρυβο απασχολούν το ευρύ κοινό. Την ημέρα αυτή σε όλο τον κόσμο, πραγματοποιούνται διάφορες δράσεις, όπως παρουσιάσεις από επιστήμονες ακουστικής, διαλέξεις σε τμήματα δημόσιας υγείας, πανεπιστήμια και σχολεία, συζητήσεις σε πάνελ με ομάδες εμπειρογνωμόνων, μετρήσεις στάθμης θορύβου και άλλες ενημερώσεις.

Επιπτώσεις του θορύβου στην υγεία

Η βραχυπρόθεσμη έκθεση σε δυνατό θόρυβο μπορεί να οδηγήσει σε προσωρινή βλάβη της ακοής (π.χ. εμβοές). Ωστόσο, η επαναλαμβανόμενη έκθεση σε υψηλά επίπεδα θορύβου μπορεί να οδηγήσει σε μόνιμες εμβοές ή/και απώλεια ακοής, μια κατάσταση η οποία είναι μη αναστρέψιμη. Παρόλα αυτά, ο θόρυβος μπορεί να έχει δυσμενείς συνέπειες πολύ περισσότερες από την βλάβη της ακοής μας. Σε συνδυασμό με άλλους κινδύνους στους χώρους εργασίας μπορεί να προκαλέσει σοβαρά προβλήματα υγείας αλλά και ατυχήματα. Ενδεικτικά η έκθεση στο θόρυβο μπορεί να προκαλέσει:

• Προσωρινή ή Μόνιμη Απώλεια Ακοής
• Μειωμένη Παραγωγικότητα
• Διαταραγμένη Επικοινωνία και Συγκέντρωση
• Εργατικά Ατυχήματα και Τραυματισμούς
• Εργασιακό άγχος

Οργανωτικά Μέτρα ελέγχου

Σε περιπτώσεις που δεν είναι εφικτή η επαρκής μείωση του θορύβου στην πηγή ή στη διαδρομή του, πρέπει να λαμβάνονται περαιτέρω μέτρα για τη μείωση της έκθεσης των εργαζομένων στον θόρυβο. Σε αυτά συμπεριλαμβάνονται τα εξής:

1. Η πρόσβαση σε περιοχές όπου οι εργαζόμενοι είναι πιθανό να εκτίθενται σε υψηλά επίπεδα θορύβου να γίνεται μόνο με την χρήση κατάλληλων Μέσων Ατομικής Προστασίας (ΜΑΠ) της ακοής.
2. Περιορισμός του χρονικού διαστήματος παραμονής σε χώρους με υψηλό θόρυβο.
3. Ενημέρωση και εκπαίδευση των εργαζομένων σχετικά με τους κινδύνους που αντιμετωπίζουν και τον σωστό τρόπο χρήσης των ΜΑΠ της ακοής.
4. Επίβλεψη της υγείας των εργαζομένων που εκτίθενται σε θόρυβο, όπως ορίζει η νομοθεσία.

Νομοθετικό πλαίσιο και οριακές τιμές έκθεσης

Η προστασία της υγείας των εργαζομένων που εκτίθενται σε θόρυβο καθορίζεται από τις διατάξεις του Π.Δ. 149/2006:

Το εν λόγω Π.Δ. θεσπίζει τις εξής ημερήσιες στάθμες έκθεσης, για 8ωρη επαγγελματική έκθεση:

• 80 dB (A) ως κατώτερες τιμές έκθεσης για ανάληψη δράσης.
• 85 dB (A) ως ανώτερες τιμές έκθεσης για ανάληψη δράσης
• 87 dB (A) ως οριακές τιμές έκθεσης (συνυπολογίζοντας την ηχοεξασθένηση που επιτυγχάνεται από τα μέσα ατομικής προστασίας).

Υποχρεωτικοί Ακοολογικοί Έλεγχοι

Σύμφωνα με τις διατάξεις του Π.Δ. 149/2006, όταν η ημερήσια ατομική έκθεση του εργαζόμενου σε θόρυβο είναι μεγαλύτερη ή ίση με 80 dB(A) απαιτείται παρακολούθηση της λειτουργίας της ακοής του από ιατρό εργασίας, και αν αυτός κρίνει αναγκαίο από ειδικευμένο ιατρό (ΩΡΛ).

Για εργαζόμενους που εκτίθενται καθημερινά σε θόρυβο υπάρχει υποχρέωση ετήσιου ακοολογικού ελέγχου (άρθρο 10, παρ.5). Επιπλέον, κάθε 5 έτη μετά την πρόσληψη αν οι τιμές θορύβου είναι εντός ορίων (ημερήσια έκθεση 8ώρου <87dB σύμφωνα με το άρθρο 3). Σκοπός της εξέτασης είναι η έγκαιρη διάγνωση οποιασδήποτε μείωσης της ακοής που οφείλεται στην έκθεση σε θόρυβο και η διατήρηση της καλής λειτουργίας της ακοής.

Μέσα Ατομικής Προστασίας

Τα ΜΑΠ πρέπει να παρέχονται δωρεάν από τον εργοδότη, ο οποίος εξασφαλίζει την καλή λειτουργία τους και την ικανοποιητική κατάστασή τους από άποψη υγιεινής, ενώ μεριμνά για την αναγκαία συντήρηση, επισκευή και αντικατάσταση. Ειδικότερα, τα ΜΑΠ της ακοής που προορίζονται για την πρόληψη των επιβλαβών επιπτώσεων του θορύβου πρέπει να μπορούν να τον μειώνουν με τέτοιο τρόπο ώστε η ισοδύναμη ηχοστάθμη,  που γίνεται αντιληπτή από τον χρήστη να μην υπερβαίνει σε καμία περίπτωση τις οριακές τιμές έκθεσης.

Υπάρχουν πολλοί τύποι ΜΑΠ της ακοής, οι οποίοι διακρίνονται κατά βάση σε:

• Ωτοασπίδες, που αποτελούνται από δύο προστατευτικά καπάκια, τα οποία συνδέονται συνήθως μεταξύ τους με ένα τοξοειδές έλασμα. Τα προστατευτικά καπάκια καλύπτουν πλήρως το αυτί και συγκρατούνται στη θέση τους από το τοξοειδές έλασμα και έχουν συχνά ενσωματωμένο ηχοαπορροφητικό υλικό.
• Ωτοβύσματα, τα οποία τοποθετούνται εντός ή στην είσοδο του ακουστικού πόρου για να τον καλύψουν και διαμορφώνονται από τους χρήστες πριν από την εισαγωγή του ωτοβύσματος στον ακουστικό πόρο.

           

Πέραν αυτών των μέσων παθητικής προστασίας της ακοής, υπάρχουν σήμερα και μέσα ενεργής προστασίας της ακοής όπως:

• Ωτοασπίδες και ωτοβύσματα με εξασθένιση εξαρτώμενη από την ηχητική στάθμη, τα οποία είναι εφοδιασμένα με ηλεκτρονικά συστήματα μείωσης του ήχου. Τα συγκεκριμένα ΜΑΠ είναι σχεδιασμένα για χρήση σε περιβάλλοντα διακοπτόμενου ή παλμικού θορύβου και είναι παρέχουν την δυνατότητα ακρόασης της ομιλίας και των προειδοποιητικών ήχων κατά τα μεσοδιαστήματα σιγής.
• Ωτοασπίδες με ενεργή μείωση του θορύβου εφοδιασμένες με ηλεκτρονικά συστήματα σχεδιασμένα για επιπρόσθετη εξασθένιση του ήχου χαμηλών συχνοτήτων.
• Ωτοασπίδες με διατάξεις επικοινωνίας για τη λήψη πληροφοριών ή προειδοποιητικών σημάτων και την ταυτόχρονη εξασθένιση του ήχου στα απαιτούμενα επίπεδα.

Μετρήσεις Θορύβου

Η διενέργεια Μετρήσεων Φυσικών και Χημικών Παραγόντων αποτελεί νομοθετική υποχρέωση κάθε επιχείρησης του ιδιωτικού ή του δημοσίου τομέα στην οποία οι εργαζόμενοι μπορεί να εκτεθούν σε κάποιον βλαπτικό παράγοντα (π.χ. θόρυβος, σκόνες, διαλύτες, ακτινοβολίες, θερμοκρασία, ποιότητα αέρα), ή το επίπεδό τους να μην είναι το βέλτιστο για την εργασία που εκτελείται (π.χ. φωτισμός).

Για τη διενέργεια των μετρήσεων η Ergonomia διαθέτει διακριβωμένο εξοπλισμό και ακολουθεί μεθόδους μέτρησης σύμφωνα με την ελληνική νομοθεσία και τα διεθνή πρότυπα.

Δράσεις &
άλλες πηγές πληροφόρησης

Η Ergonomia με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα Ευαισθητοποίησης κατά του Θορύβου, σας προτείνει να παρακολουθήσετε το trailer που χρηματοδότησε η Ευρωπαϊκή Ακουστική Εταιρεία (European Acoustic Association - EAA), “In Pursuit of Silence” : https://www.youtube.com/watch?v=64c_1MtQUlM

Για περισσότερες πληροφορίες σχετικά με την Παγκόσμια Ημέρα Ευαισθητοποίησης κατά του Θορύβου μπορείτε να ανατρέξετε και στους παρακάτω ισότοπους:

• Ελληνικό Ινστιτούτο Ακουστικής (ΕΛ.ΙΝ.Α., μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης Ακουστικής - ΕΑΑ)
  ΕΛ.ΙΝ.Α. (helina.gr)
• Center for Hearing and Communication (CHC) 
  International Noise Awareness Day
• Acoustical Society of America (ASA)
  The Acoustical Society of America