Στρες μετά τις διακοπές: Πώς να το αντιμετωπίσουμε
Άρθρο της Βαλεντίνας Καραθάνου
Κοινωνικής λειτουργού - Συστημικής ψυχοθεραπεύτριας 
Η επιστροφή στους κανονικούς ρυθμούς έπειτα από τις καλοκαιρινές διακοπές μπορεί να είναι δύσκολη, όχι μόνο για τους μικρούς, αλλά και για τους μεγάλους. Ο ενθουσιασμός αρχίζει να ξεθωριάζει, καθώς έρχονται στην σκέψη μας όλα όσα θα χρειαστεί να αναλάβουμε ξανά στην εργασία, στην καθημερινότητα, αλλά και για όσους είναι γονείς, στην ένταξη και ομαλή μετάβαση των παιδιών στη νέα σχολική χρονιά.
Για πολλούς ανθρώπους, αυτή η αναγκαία μετάβαση που ακολουθεί μετά από μια περίοδο έντονων ευχάριστων συναισθημάτων, συχνά είναι πηγή άγχους που οδηγεί σε έλλειψη συγκέντρωσης, ευερεθιστότητα, χαμηλή παραγωγικότητα, θλίψη, αγωνία, αϋπνία, δυσκολία συγκέντρωσης και ανησυχία. Το νέο πρόγραμμα είναι συγχρόνως απαιτητικό και στρεσογόνο και για τα παιδιά, τα οποία καλούνται να αφήσουν πίσω τους την ξεγνοιασιά του καλοκαιριού και να προσαρμοστούν στην καθημερινή πίεση των δραστηριοτήτων και της σχολικής ζωής.
Τι μπορούμε να κάνουμε λοιπόν έτσι ώστε η προσαρμογή να είναι πιο ομαλή και με λιγότερο στρες;
Παρόλο που η προσαρμοστικότητα και η ευελιξία δεν είναι ίδια για όλους τους ανθρώπους, αυτό που συνήθως λειτουργεί καθοριστικά για τα παιδιά στις αλλαγές, αλλά και σε κάθε μεταβατική φάση, είναι η στάση που κρατούν οι φροντιστές τους. Καθώς η προσαρμογή είναι συνδεδεμένη με την έννοια της αλλαγής, η δημιουργία ενός ασφαλούς και σταθερού πλαισίου αναφοράς είναι ένα από τα πιο σημαντικά βήματα.
Αρχικά, χρειάζεται να προετοιμάσουμε ψυχολογικά τα παιδιά, δίνοντάς τους χώρο και χρόνο για συζήτηση. Ακούμε τις ανησυχίες τους χωρίς να τις υποβαθμίζουμε, επεξηγούμε τι θα ακολουθήσει για να νιώσουν ασφαλή, δείχνουμε κατανόηση και σεβασμό. Επιπλέον, είναι χρήσιμο να βάζουμε σε λόγια όλα όσα εκείνα δυσκολεύονται να εκφράσουν και να τους εμφυσήσουμε αισιοδοξία και ελπίδα για την νέα σχολική χρονιά. Διαβεβαιώνοντάς τα για την παρουσία μας και την διαθεσιμότητά μας, μπορούμε συγχρόνως να ακολουθήσουμε και κάποια πιο πρακτικά βήματα που επίσης θα βοηθήσουν:
- Δημιουργούμε μια ρουτίνα επιστροφής στο σχολείο
Η ξαφνική επιστροφή στις πρώτες πρωινές ώρες μπορεί να οδηγήσει σε εξάντληση και κυκλοθυμία. Τα παιδιά που είναι ξεκούραστα και καλά προετοιμασμένα θα είναι ευκολότερο να διαχειριστούν την επιστροφή στο σχολείο, επομένως προσπαθήστε να μπείτε στη ρουτίνα ύπνου τις προηγούμενες νύχτες την εβδομάδα πριν την επιστροφή στο σχολείο.
- Μειώνουμε τον χρόνο οθόνης
Οι οικογένειες τείνουν να χαλαρώνουν τους κανόνες του χρόνου οθόνης κατά τη διάρκεια των διακοπών, επομένως η επαναφορά των ορίων χρόνου κατά τη διάρκεια της ημέρας μπορεί να είναι μια επιπλέον αιτία έντασης για τα παιδιά.
- Προβλέπουμε χρόνο για διασκέδαση
Η αλληλεπίδραση με φίλους και ο σχεδιασμός δραστηριοτήτων στην καθημερινότητα τους, μπορούν να αποκλιμακώσουν το αίσθημα δυσφορίας και να δώσουν την απαραίτητη ώθηση για ψυχολογική ανάκαμψη.
- «Οι μικρές λεπτομέρειες μπορούν να κάνουν μεγάλη διαφορά»
Η ανανέωση της γραφικής ύλης, η αγορά νέων αξεσουάρ ή ακόμα και η αναδιαμόρφωση του παιδικού δωματίου, δίνει την αίσθηση του καινούριου και της ανυπομονησίας.
Η στήριξη και ενθάρρυνση των παιδιών μας ξεκινάει από την δική μας αυτοφροντίδα. Είναι σημαντικό να βρίσκουμε χρόνο για χαλάρωση, ξεκούραση και αναζωογόνηση, έτσι ώστε να είμαστε πιο παραγωγικοί και ευδιάθετοι. Η αυτοφροντίδα μπορεί επίσης να περιλαμβάνει υγιεινή διατροφή, άθληση, αυτοέκφραση μέσω των τεχνών, τόνωση των φιλικών δεσμών και οτιδήποτε έχει σημασία και νόημα για τον καθέναν. Αν πάλι νιώθουμε ότι το άγχος του φθινοπώρου επιμένει ή είναι αβάσταχτο, είναι σημαντικό να αναγνωρίσουμε τι συμβαίνει μέσα μας και να αναζητήσουμε βοήθεια, αν κρίνουμε ότι τη χρειαζόμαστε. Στην προσπάθεια μας να αρνηθούμε ή να αποφύγουμε δυσφορικά συναισθήματα όπως η λύπη και το άγχος, συνήθως επέρχονται αντίθετα αποτελέσματα και τελικά αισθανόμαστε χειρότερα.
Ας θυμόμαστε ότι ο ευχάριστος τρόπος ζωής δεν τελειώνει στην περίοδο των διακοπών. Με μια αποτελεσματική οργάνωση του χρόνου και κυρίως με καλή διάθεση ας προσπαθήσουμε να διατηρήσουμε το καλοκαίρι στην ψυχή μας για όλο το χρόνο!
