Εργαζόμενες γυναίκες και η διαχείριση συμπεριφορών μικροεπιθετικότητας - Η συμβολή της εξ αποστάσεως εργασίας

Οι γυναίκες που εισπράττουν μικροεπιθετικότητα στο χώρο εργασίας, βιώνουν λιγότερη ψυχολογική ασφάλεια. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα να δυσκολεύονται να αναλαμβάνουν πρωτοβουλίες ή ρίσκα, να προτείνουν καινοτόμες ιδέες ή να εκφράζουν ενστάσεις. Επιπλέον, το 78% των γυναικών που δέχονται μικροεπιθετικότητα – σχεδόν η πλειοψηφία αυτών – επιλέγουν να αυτό-οχυρώνονται ή να προσαρμόζουν την εικόνα τους για να προστατευτούν.

Αυτό είναι το κεντρικό πόρισμα της πρόσφατης έρευνας που πραγματοποιήθηκε με τη συνεργασία του LeanIn.Org και της McKinsey & Company και που αποτελεί την πιο πρόσφατη, ολοκληρωμένη μελέτη επάνω στο βίωμα των γυναικών στον επιχειρησιακό κόσμο. Έχοντας συγκεντρώσει στοιχεία από 900 περίπου εταιρικά περιβάλλοντα στην Αμερική, που απασχολούν άνω των 23 εκατομμυρίων εργαζομένων, η έρευνα αναδεικνύει νέα κρίσιμα ευρήματα σε ζητήματα όπως η ανισότητα λόγω φύλου, η εκδήλωση μικροεπιθετικότητας στο χώρο εργασίας και η συμβολή της εξ αποστάσεως εργασίας για τις εργαζόμενες γυναίκες.

Μικροεπιθετικότητα (microaggressions): Μία δυσάρεστη Πραγματικότητα

Τι σημαίνει όμως μικροεπιθετικότητα; Εξ ορισμού μικροεπιθετικότητα θεωρείται “η καθημερινή, ανεπαίσθητη, σκόπιμη - ή και χωρίς πρόθεση, κάποιες φορές - αλληλεπίδραση ή συμπεριφορά, που επικοινωνεί προκατάληψη απέναντι σε κάποια ιστορικά περιθωριοποιημένη ομάδα”. Ειδικότερα, μικροεπιθετικότητα μπορεί να αποτελέσει ένα οποιοδήποτε σχόλιο ή μία πράξη, που στοχοποιεί αρνητικά μία ήδη ευάλωτη ομάδα ανθρώπων, περιλαμβάνοντας κάποιο υπονοούμενο, υπαινιγμό ή στερεοτυπία σε σχέση με το φύλο, την εθνικότητα, την ηλικία, το σεξουαλικό προσανατολισμό, τη θρησκεία κοκ. Χαρακτηριστικό παράδειγμα μικροεπιθετικής συμπεριφοράς είναι το να ζητάει ένας προϊστάμενος από γυναίκα εργαζόμενη “να χαμογελάει πιο συχνά” ή να υποθέτει ότι ένας εργαζόμενος μεγαλύτερης ηλικίας θα έχει μικρότερη εξοικείωση με την τεχνολογία.

Τα ευρήματα της πρόσφατης έρευνας αντηχούν μιας ανησυχητικής αλήθειας: τα κρούσματα μικροεπιθετικότητας διατηρούνται στον εργασιακό χώρο κι επηρεάζουν πρωταρχικά τις γυναίκες. Τα δεδομένα των τελευταίων εννέα ετών αποκαλύπτουν πως οι γυναίκες εργαζόμενες έχουν διπλάσιες πιθανότητες να γίνουν αποδέκτριες ανάλογων συμπεριφορών, σε σχέση με τους άντρες, όπως λχ. να διακόπτονται ή να λαμβάνουν σχόλια για τη συναισθηματική τους κατάσταση. Το οργανωσιακό πλαίσιο, η κουλτούρα και ο βαθμός ανοχής μίας εταιρίας στην επικράτηση κάθε μορφής μικροεπιθετικότητας, φαίνεται πως είναι καθοριστικά ως προς τη συχνότητα, την ένταση και την παγίωση περιστατικών υποτίμησης ή περιφρόνησης. Συνθήκες ανοχής διαμορφώνουν περιβάλλοντα αυξημένων προκλήσεων για τις γυναίκες, υπονομεύοντας την ψυχολογική τους ασφάλεια και ευεξία.

Κατανοώντας το Ψυχικό Κόστος

Η ανορίωτη μικροεπιθετικότητα ασκεί μεγάλο βάρος στην ευημερία των γυναικών. Όσες την υφίστανται, διατρέχουν κατά τέσσερις φορές περισσότερο, το ρίσκο να βιώσουν επαγγελματική εξουθένωση και κατά τρεις φορές περισσότερο, την πιθανότητα να αποχωρήσουν από την εταιρία τους. Για να διαχειριστούν τις δυσκολίες, οι γυναίκες συχνά καταφεύγουν στην "αυτοπροστασία", καταστέλλοντας τη φωνή τους ή αποκρύπτοντας τον πραγματικό τους εαυτό. Αυτή η τακτική αυτοδιατήρησης, αν και κατανοητή, εμποδίζει την επαγγελματική τους ανάπτυξη και υπονομεύει την οργανωσιακή ποικιλομορφία και διαφορετικότητα, αποτρέποντας παράλληλα, τη διακράτηση αξιόλογων και ικανών εργαζομένων.

Εξ αποστάσεως Εργασία: Ένας Καταλύτης αλλαγής

Σε αυτές τις προκλήσεις, η έρευνα υπογραμμίζει τη μετασχηματιστική δύναμη της τηλεργασίας. Πέρα ​​από τα πρακτικά της οφέλη, όπως η αύξηση της εργασιακής απόδοσης και η εξισορρόπηση επαγγελματικής και προσωπικής ζωής, η εξ αποστάσεως εργασία αποδεικνύεται πως αποτελεί καταφύγιο για τις γυναίκες, προσφέροντας ανάκαμψη από περιβάλλοντα στα οποία ευδοκιμεί μικροεπιθετικότητα. Εργαζόμενες απομακρυσμένα, οι γυναίκες βιώνουν λιγότερες αρνητικές αλληλεπιδράσεις, γεγονός που τους επιτρέπει να διαχειρίζονται το προσωπικό τους στιλ και εμφάνιση με μεγαλύτερη άνεση. Αυτή η ελευθερία ενισχύει την ψυχολογική τους ασφάλεια, βοηθώντας τις να αναπτυχθούν στους επαγγελματικούς τους ρόλους.

Η Διαχείριση της Ανισότητας

Ενώ η δια-ζώσης εργασία προάγει πλεονεκτήματα όπως η διαπροσωπική σύνδεση και η συνεργασία, προκύπτει πως αρκετά από τα οφέλη κλίνουν περισσότερο υπέρ των αντρών, καθώς εξασφαλίζουν πιο εύκολη πρόσβαση σε πληροφορίες και υποστήριξη και βιώνουν μικροεπιθετικότητα σε μικρότερο βαθμό, σε σχέση με τις γυναίκες εργαζόμενες. Η έρευνα αποκαλύπτει επίσης ότι μόνο το 39% των ανδρών και το 34% των γυναικών που εργάζονται δια ζώσης αισθάνονται πραγματικά συνδεδεμένοι με την οργανωσιακή κουλτούρα. Τα ευρήματα υπογραμμίζουν την ύπαρξη ανισότητας στην εμπειρία του εργασιακού περιβάλλοντος, σχετιζόμενης με το φύλο και την επικτακτική ανάγκη για την καλλιέργεια ισότιμων εργασιακών πλαισίων.

Υιοθέτηση Ευελιξίας για Επιτυχία

Το κύριο εύρημα της έρευνας έγκειται στον καθοριστικό ρόλο της ευελιξίας, ως πρωταρχικό παράγοντα ευημερίας ενός Οργανισμού και μεταξύ των επικρατέστερων top-τριών προβλεπτικών παραγόντων μελλοντικής επιτυχίας, όπως αναγνωρίζεται από τις μισές γυναίκες εργαζόμενες και το ένα τρίτο των αντρών εργαζομένων. Το γεγονός αναδεικνύει τις αναδυόμενες προτεραιότητες που θέτουν οι εργαζομένοι και τον κρίσιμο ρόλο που διαδραματίζουν οι ευέλικτοι διακανονισμοί εργασίας στην προσέλκυση και τη διατήρηση ταλέντων.

Συμπερασματικά, η έρευνα LEAN IN του 2023 έρχεται να φωτίσει τις συνεχιζόμενες προκλήσεις που αντιμετωπίζουν οι γυναίκες στον χώρο εργασίας. Οι σύγχρονοι Οργανισμοί οφείλουν να αντιμετωπίσουν άμεσα αυτά τα προβλήματα, αξιοποιώντας πλήρως και ισότιμα τις γυναίκες εργαζόμενες. Επιπλέον, αναδεικνύεται το μετασχηματιστικό πλεονέκτημα της εξ αποστάσεως εργασίας, όχι μόνο για την αντιμετώπιση της μικροεπιθετικότητας, αλλά και για την εν γένει βελτίωση της ψυχολογικής ασφάλειας των γυναικών και συμβολή στην εξισορρόπηση επαγγελματικής και προσωπικής ζωής, ειδικά για γυναίκες που διαβιώνουν σε μη συμπεριληπτικά εργασιακά περιβάλλοντα.

Πηγές: Women in the Workplace study (2023), The State of Women in Corporate America. LeanIn.Org and McKinsey & Company.

https://www.cultureamp.com/blog/microaggressions-at-work

ErgoWell-Being Team